merchandising age

مقاله بلاگ 1: خرده فروشی و بررسی انواع آن

روند رشد بازارها در ایران و جهان

کلمه بازار در کشورهای مالزی و اندونزی؛ پاسار، در ترکیه؛ پازار، در یونان؛ پازاری (παζάρι)، در زبان قبرسی-یونانی؛ پانتوپولا، در فرانسه و پرتغال؛ بازار، در زبان عرب؛ بیزار، در زبان انگلیسی؛ مارکت، مارت، پلازا، فرام و... و در زبان پهلوی ساسانی؛ وازار گفته می شود که واژه وازارگان (بازرگان) و وازارگانیه یا بازرگانی از ترکیبات دیگر آن است.

در بسیاری از کشورهای متمدن دنیا، بقایایی از اماکن فروش و بازارهایی را می­توان یافت که هر کارشناس معماری بازار و حتی هر رهگذر ساده­ ای را به فکر فرو خواهد برد. بازارهایی با معماری­های خلاقانه، حساب شده و کاملاً کاربردی که حتی در این عصر نیز حرف­های زیادی برای گفتن دارند. بر خلاف قدمت بازارهای آسیایی و به ­ویژه بازارهای ایرانی، مفهوم مراکز خرید در اروپا، زاییده صنعتی شدن و گونه ­ای معماری قرن بیستمی به حساب می­ آید. از نخستین نمونه های اروپایی، بازار سرپوشیده آکسفورد در انگلستان است که به طور رسمی در اول نوامبر 1774 افتتاح گردید. از نمونه­ های دیگر می ­توان پاساژ بارلینگتون در لندن که در سال 1819 افتتاح شد را نام برد. در آمریکا، اولین نمونه بازار در جزیره رود در سال 1828 شروع به ­کار نمود.

اما در آسیا موضوع متفاوت است. در این قاره کهن، بازارهایی را می­توان نام برد که دارای قدمت چند صد ساله هستند. بازار بزرگ استانبول که در قرن 15میلادی ساخته شده است و دارای 58 گذر و 4000 مغازه می­باشد، از آن جمله است.

واژه بازار در ایران، داستانی به بلندای یک تاریخ دارد تا آنجا که یک شهر اسلامی را نمی­ شود بدون بازار، مغازه ها، تیمچه ها، چارسوها و ... تصور نمود. بازارهایی مانند بازار بزرگ تبریز، بازار وکیل، بازار سرپوشیده بزرگ اصفهان از آثار قرن دهم میلادی، بازار سرپوشیده بزرگ تهران با ده کیلومتر طول و ... .

به لحاظ معماری، بازار دارای سه فضای اصلی می­باشد:

1) فضایی کاربردی برای فعالیت­های تولیدی، بازرگانی و خدماتی (واحدهای خرد تجاری).

2) فضاهای عبوری برای مرتبط ساختن و همچنین مجزا نمودن واحدهای خدماتی، تولیدی و بازرگانی (فضایی برای گذر مشتریان).

3) مکان­هایی برای گردهمایی مردمان در لابه لای فضاهای متعدد بازار که به صورت سرباز، سرپوشیده و نیمه سرپوشیده هستند. (لازم به ذکر است در مجموعه ­های تجاری و مراکز خرید در دنیای مدرن خصوصاً در ایران، این فضا به دست فراموشی سپرده شده است و یا کمتر به آن پرداخته می­شود و قراردادن چند نیمکت و صندلی در داخل و یا ورودی مجموعه­ های احداث شده، هیچ­گاه تداعی ­کننده این مفهوم نخواهد بود.)

MERCHANDSING AGE

گزارش بازدید شماره 1 - فروشگاه رفاه؛ سطح تهران- شعبه های آزادی، جمهوری، تهرانپارس و شهرری

طی ماه های گذشته (مرداد و شهریور)، دوره اصول برقراری ارتباط موثر، برای پرسنل سطح فروش و صندوقداران محترم فروشگاه رفاه برگزار گردید. در طی این دوره­ ها، موضوعاتی همچون مفهوم ارتباط اثربخش و ارکان برقراری آن، عبور از موانع برقراری ارتباط با مشتریان و همکاران، بررسی انواع مشتری، نحوه برخورد با انواع مشتریان و ... مورد بحث قرار گرفت و در پایان، به اتفاق فروشندگان و صندوقداران عزیز، بازدید از سطح فروشگاه بعمل آمد و به برخی از مشکلات مرچندایزینگ و چیدمان فروشگاهی اشاره و رفتار خرید برخی از مشتریان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.

لازم به ذکر است این دوره­ ها تا کنون در فروشگاه­های منتخب تهران انجام گردیده است و در طی ماه های آینده، در سایر استان­های کشور برگزار خواهد شد.

فروشگاه رفاه - تهرانپارس و جمهوری

 

 

 

فروشگاه رفاه - آزادی

 

 

 

 

فروشگاه رفاه - شهرری

 برخی از موضوعات طرح شده در این دوره ها؛

- بررسی چیدمان انواع کالاها با توجه به ماهیت آنها،نوع شلف (قفسه)، رنگ، سایز و ...

- مزایای چیدمان عمودی، افقی، کراس، گروه کالایی و ...

- نحوه شارژ کالا، جلوگیری از دزدبری (Shoplifting)

- اهمیت پلانوگرام

- ...

 

کنفرانس ملی مدیریت کسب و کار - مشهد

مدیران اصناف کشور - مشهد

موضوع سخنرانی اینجانب، آسیب شناسی چیدمان فروشگاهی در کشور بود.

 

 

 

 

 

 

کتاب اصول راه اندازی و اجرای موفق یک فروشگاه

 این اثر، ترجمه­ کتاب Starting & Running a Retail Store نوشته آقای James E. Dion است و تلاش شده است تا با اضافه نمودن برخی مطالب مرتبط و تکمیلی بر غنای کتاب افزوده گردد. لازم به توضیح است که منظور از خرده­ فروشی یا فروشگاه در این کتاب، می­تواند فروشگاه زنجیره ­ای، سوپرمارکت، بقالی، بوتیک، خواروبار فروشی و حتی رستوران باشد.

 

 

فهرست مطالب

 

بخش اول:وقتی بزرگ شدم می خواهم خرده فروش شوم

بخش دوم: بررسی گزینه­ ها و عرصه­ های رقابت­ در این حرفه

بخش سوم: هر چه را تصور کنید به دست می آورید!

بخش چهارم: اداره یک فروشگاه یعنی همه فن حریف بودن

بخش پنجم: چم و خم های افتتاح و اداره یک فروشگاه

بخش ششم: در مسیر درست حرکت کنید

بخش هفتم: پیوست

چکیده ای از کتاب اصول طراحی و چیدمان فروشگاهی - انواع خرده فروشی

 

 انواع خرده فروشی

 

نویسنده: وحید نثائی

 

تا چند دهه پیش، خرید کردن، یک اجبار و امری کسل کننده تلقی می­شد زیرا مصرف­کننده، هنگامی می­توانست از یک فروشگاه دیدار کند که قصد خرید کالا یا کالاهایی را داشته باشد. همچنین در فرایند خرید، مشتری نسبت به فروشنده در موضعی ضعیف و مغلوب قرار می­گرفت، زیرا تعداد مشتریان، زیاد و عرضه ­کنندگان اندک بود. از طرفی کالا، نه تنها به مشتری، نمایش داده نمی­شد، بلکه در تبلیغات نیز جایگاهی نداشت. بنابراین هم در فروش و هم در خرید کالا، زمان زیادی صرف می­شد. اما در دنیای مدرن امروز با افزایش سطح توقع و تغییر الگوی مصرف مشتریان، رشد روز افزون تعداد فروشگاه­های متنوع (و در اندازه­های مختلف)، تجهیز فروشگاه­ها و مراکز خرید به وسایل تأمین آسایش مشتری، بکارگیری امکانات الکترونیکی و ساده­سازی خرید، استقرار اماکن رفاهی برای خانواده­ ها، اطلاع رسانی قوی و تبلیغات وسیع و جذاب رسانه­ای، تغییر دیدگاه نسبت به خریدار و ذینفع دانستن وی در رابطه­ ای برد- برد، تکریم مشتری و مدیریت زمان برای ایشان، قیمت­گذاری رقابتی محصولات به­ دلیل سیاست کمینه کردن حاشیه سود بنگاه­های تولیدی و عرضه­ کنندگان خرده فروش و ...، ماهیت خرید، نه تنها عملی خسته­ کننده قلمداد نمی­شود، بلکه یک امر لذت بخش به ­شمار می­رود. در تعریف جدید، خرید را ورود آزادانه به فروشگاه یا فروشگاه­ها بدون الزام به خرید و دیدن یا پرسیدن (آزمایش) از محتویات آنها جهت تصمیم خرید، تعریف کرده­اند.

در این مقاله تلاش می­شود تا به تشریح برخی از انواع فروشگاه­ها و خرده­ فروشی ­ها، از لحاظ اندازه، کاربرد، نوع مشتری، موقعیت مکانی و ... پرداخته شده و محصولاتی که در هر یک از آنها به مشتری ارائه می گردد مورد مطالعه قرار گیرد.

 

 - تاریخچه ایجاد فروشگاه ­های بزرگ و زنجیره ­ای

اندیشه مربوط به ایجاد فروشگاه­های بزرگ برای نخستین بار توسط بازرگان فرانسوی، آریستید بوسیکو در سال 1852 میلادی و با تأسیس فروشگاه کوچکی به نام بن مارشه برای فروش اجناس خرازی و پارچه تحقق یافت که پس از مدتی این واحد خرده‌فروشی، مادر فروشگاه­های بزرگ گردید.

در سال 1859 اولین شعبه فروشگاه­های زنجیره ­ای A&P در آمریکا گشوده شد. در سال 1879 نیز اولین فروشگاه عرضه اقلام متنوع (نسل اول سوپرمارکت­های امروزی) توسط Woolworthدر نیویورک گشایش یافت.هرچند اولین فروشگاه‌های بزرگی که در مرکز شهرها فعالیت خود را آغاز نمود، توسط جان وانامیکر، سلطان خرده فروشان و مقلدان او، پا به عرصه حضور نهاد.از آن زمان به بعد، ایجاد فروشگاه­های زنجیره ­ای در آمریکا به ­سرعت رو به افزایش گذاشته و تا سال 1929 نزدیک به 22 درصد از کل خرده­ فروشی­های آمریکا توسط فروشگاه­های زنجیره ­ای انجام می­ پذیرفت. فروشگاه­های زنجیره ­ای، همزمان، از فروشگاه­های خرده فروشی خواربار و ارزاق، به حوزه ­های دیگر نظیر توزیع دخانیات، دارو و رستوران نیز راه یافت. البته دلیل اصلی موفقیت فروشگاه­های زنجیره­ ای، تنوع زیاد کالا و یا خدمات قابل ارائه نبود، بلکه قیمت­های نسبتاٌ پائین کالاهای عرضه شده در این فروشگاه­ها موجب استقبال مصرف­ کنندگان گردید.

از عوامل دیگری که امروزه موجبات موفقیت فروشگاه­های زنجیره ­ای را فراهم آورده است، ورود و خروج آزاد و امکان گردش خریداران در فروشگاه و خرید کالاها با دیدن و انتخاب، قیمت­های ثابت اعلام شده روی اجناس در کلیه مناطق، گزینش مکان­های مناسب و پر رفت و آمد، حق بر گرداندن اجناس، روش سلف سرویسی، عدم تمایز بین خریداران که موجب استقبال اقشار و طبقات پایین جامعه گردید و... را می­توان نام برد.

جهت مطالعه بیشتر، به ادامه مطلب مراجعه کنید....

 

کتاب اصول طراحی و چیدمان فروشگاهی

فهرست کتاب اصول طراحی و چیدمان فروشگاهی

 

The first professional book in the field of:

********************************************

اصول طراحی و چیدمان فروشگاهی

نوشته: وحید نثائی

Principles of Store Design & Outline

With focus on

Retail Typography

***********************************

Edition: 2011

By: Vahid Nessaei

Edited by: S.M.R. Shayesteh

 

 

خلاصه ای از کتاب

این کتاب به عنوان منبع درسی دانشگاه های علمی کاربردی و مراکز آموزشی دیگر  شناخته شده و در قالب یک مرجع جامع راهنما، به موضوعاتی همچون بازار و تاریخچه آن، انواع بازار، مشتری، کانال توزیع، انواع خرده فروشی ها و فروشگاه ها، مراکز خرید، مراکز خرید بزرگ دنیا، تاثیرات مختلف عناصر رایحه، موسیقی، نور، رنگ، قفسه بندی، موقعیت مکانی، پرسنل و ... می پردازد. نکته جدید و جالب این کتاب، خلق مبحث جدیدی در خرده فروشی با نام آمیخته خرده فروشی  یا  4PLAIMاست. همانگونه که می دانیم آمیخته بازاریابی یا 4P و حتی بیش از آن، ابزار تصمیم گیری، سنجش و اندازه گیری مدیران بازاریابی بوده و هست. اما در این کتاب یاد خواهیم گرفت که برای اداره بهتر مراکز خرید، فروشگاه ها، سوپر مارکت های بزرگ و هایپرمارکتها، نیاز به استفاده از ابزار مشابه، جدید و  جامعی احساس می شود که می تواند نقشه راه تمامی صاحبان خرده فروشی ها و حتی فروشندگان و پرسنل فروش فروشگاه های امروز باشد. نباید فراموش کرد که در دنیای پر تلاطم و بسیار رقابتی عصر حاضر، تسخیر افکار و نفوذ در دلهای مشتریان به هیچ وجه به مانند گذشته نیست و دیگر نمی توان بدون برنامه و استقرار ساختارهای جدید و تمهیدات لازم، مشتریان را به قفسه های فروشگاه هدایت نمود.

 

فهرست مطالب

فصل 1- بازار، مشتری و فروش

‏بازار................................................................................................................. ‏  ‏

تاریخچه بازارهای ایران و جهان‏.......................................................................... ‏‏

مشتری‏.................................................................................................................................................. ‏‏

فروش................................................................................................................................................... ‏‏

‏آمیخته بازاریابی............................................................................................... ‏‏

فرایند فروش ‏.................................................................................................. ‏‏

 

فصل 2- شبکه توزیع

‏کانال های توزیع.............................................................................................. ‏‏

عمده فروشی و خرده فروشی ‏..................................................................... ‏‏

استراتژی های کانال توزیع ‏....................................................................... ‏‏

فصل 3- فروشگاه های خرده فروشی و انواع آن

تاریخچه ‏................................................................................................... ‏‏

طبقه بندی فروشگاه ها................................................................................. ‏‏

1- فروشگاه چابک‏.......................................................................... ‏‏

2- فروشگاه محلی ‏.................................................................................. ‏‏

3- فروشگاه های استاندارد و سوپر محلی................................................ ‏‏

4- فروشگاه های بین راهی................................................. ‏‏

5- فروشگاه های انحصاری، اختصاصی و عمومی ‏................................. ‏‏

6- فروشگاه های خواروبار فروشی.................................................... ‏‏

7- سوپرمارکتها، سوپر سنترها و فروشگاه های قسمتی.................................. ‏‏

8- مال ها، مگا مال ها و هایپرمارکتها..................................................................

9- فروشگاه های زنجیره ای ‏......................................................... ‏‏

10- ارزان فروشی ها و فلگ شیپ ها.............................................. ‏‏

11 – و بیش از ده ها فروشگاه دیگر............................................... ‏‏

بزرگترین خرده فروشی های دنیا........................................ ‏‏

1) کارفور................................................................................... ‏‏

2) تسکو................................................................................................. ‏‏

3) وال مارت........................................................................................... ‏‏

4) آلدی........................................................................................... ‏‏

 

فصل 4- آمیخته خرده فروشی

 آمیخته خرده فروشی یا  4P-LAIM‏................................... ‏‏

1- پرسنل...................................................................................................

2- محصولات.................................................................................................. ‏‏

3- قیمت گذاری ‏................................................................................. ‏‏

‏4- پیشبرد فروش / پروموشن..............................................................................

 

فصل 5 – مکان خرده فروشی

1- مکان یابی فروشگاه ‏............................................................. ‏‏

‏2- طراحی خارجی.............................................................................. ‏‏

الف) طراحی نما و درب های ساختمان .................................................... ‏‏

ب) تابلو.................................................................................. ‏‏

3- طراحی داخلی ‏............................................................................... ‏‏ 

 

فصل 6- فضای داخلی

1- رنگ پردازی..........................................................................

2- نورپردازی..........................................................................

3- موسیقی............................................................................

4- رایحه و بو.......................................................................

5- نظافت و پاکیزگی..............................................................

6- دما و تهویه.....................................................

 

فصل 7- برنامه ریزی داخلی

1- چیدمان داخلی.......................................................................................... ‏‏

2- برنامه ریزی حرکت مشتری.....................................................

مطالعه موردی – سبد خرید ‏...................................... ‏

‏3- سیستم های نظارتی................................................................................... ‏‏

فصل 8-  چیدمان و مرچندایزینگ

1- چیدمان کالاها......................................................................................... ‏‏

2- دستیابی سریع.......................................................................................... ‏‏

3- هشدارها و اطلاعات................................................................................. ‏‏

مطالعه موردی ............................................... ‏

دومین همایش خرده فروشی ایران

قوانین ناظر بر تاسیس و هدایت هایپر مارکت ها

نحوه فعالیت و نظارت بر فروشگاه های بزرگ چند منظوره ای یا زنجیره ای :

ماده ۱) مقدمه

فعالیت فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنحیره ای و نحوه نظارت بر آنها به موجب ماده ۸۶ قانون نظام صنفی و تبصره ذیل آن (مصوب ۲۴/۱۲/۱۳۸۲ مجلس شورای اسلامی) ، بر اساس مقررات این آیین نامه خواهد بود .

ماده ۲) تعاریف

فروشگاه های بزرگ : به فروشگاه هایی اطلاق می گردد که مجموعه ایی از گروه های کالایی مورد نیاز عموم را در مقیاس بزرگ و فضای مناسب عرضه نماید .

فروشگاه های زنجیره ای : به فروشگاه هایی اطلاق می شود که تحت مدیریت متمرکز در فروشگاه های متعدد به عرضه کالا مبادرت نمایند . این قبیل فروشگاه ها می توانند فعالیت های اقتصادی خود در دو بخش عمده فروشی و خرده فروشی قرار دهند . فروشگاه های مذکور به دو دسته تقسیم می شوند :

الف – فروشگاه های زنجیره ای تخصصی (تک منظوره) : فروشگاه هایی هستند که تنها به عرضه یک گروه کالایی خاص ، مبادرت می نمایند .

ب – فروشگاه های زنجیره ای جامع (چند منظوره) : فروشگاه هایی هستند که به عرضه مجموعه ای از گروه های کالایی ، مبادرت می نمایند .

تبصره : فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای ، می توانند خدمات جانبی متعارف مورد نیاز عموم را نیز در فروشگاه های خود ، ارائه نمایند .

ماده ۳) شرایط متقاضیان و مدارک لازم

شرایط متقاضیان تاًسیس فروشـگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجـیره ای و مدارک لازم به شـرح ذیل می باشد :

الف – شرایط متقاضیان :

• تابعیت ایران و در مورد اتباغ بیگانه داشتن پروانه کار و اقامت معتبر از مراجع ذی صلاح قانونی
• نداشتن سابقه موُثر کیفری برای اشخاص حقیقی .
• داشتن تحصیلات عالیه و یا برخورداری از تجارب تجاری .
• ارائه گواهی پایان خدمت نظام وظیفه و یا معافیت دائم .

ب – مدارک لازم :

• ارائه سند مالکیت محل فروشگاه با اجاره نامه رسمی یا ارائه قرارداد منعقد بین متقاضی مجوز فعالیت با ادارات ، سازمان های دولتی ، نهادها ، شهرداری ها و یا شرکت های وابسته به دولت .
• ارائه گواهی پایان کار تجارت از شهرداری
• موافقت اداره نظارت بر اماکن عمومی نیروی انتظامی از نظر ضوابط انتظامی و ترافیکی .
• ارائه آخرین مدرک تحصیلی و شش قطعه عکس و فتوکپی شناسنامه عکس دار و برای اتباع بیگانه فتوکپی گذرنامه

تبصره ۱ : در صورتی که فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای نسبت به دایر نمودن اماکنی که طبق قوانین و مقررات مربوط مکلف به رعایت امور بهداشتی می باشند مبادرت نمایند ، دریافت مجـوز وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی هنگام صدور مجوز فعالت جهت آنان الزامی می باشد .

تبصره ۲ : در صورت ارائه خدمات فنی توسط فروشگاه های مزبور ، داشتن مجوز صلاحیت فنی و تخصصی از مراجع ذیربط توسط خدمات دهنده ، الزامی است .

ماده ۴) فروشگاه های بزرگ چند منظور ، یا زنجیره ای باید دارای ویژگی های زیر باشند :

• حداقل مساحت لازم جهت عرضه فروش در فروشگاه های بزرگ . در شهرهای تهران ، مشهد ، اصفهان ، شیراز ، تبریز ، اهواز و کرج پانصد متر مربع و در سایر شهرهای کشور ۲۵۰ متر مربع می باشد .
• حداقل مساحت لازم جهت عرصه فروش در فروشگاه های مرکزی چند منظوره یا زنجیره ای در شهرهای کشور یک هزار متر مربع و در سایر فروشگاه ها سیصد متر مربع می باشد .
• تجهیزات ایمنی کافی ، سیستم اطفا حریق ، تاًسیسات رفاهی ، بهداشتی و سایر امکانات لازم برای ساختمان هر یک از فروشگاه های زنجیره ای بزرگ .
• درهای ورودی ، خروجی و اضطراری مناسب برای مشتریان و مدخل جداگانه ای برای انتقال کالا از انبارر و سردخانه به عرصه فروش .
• تجهیز فروشگاه به سیستم های رایانه ای و شبکه های نرم افزاری و سخت افزاری .
• عرضه کالا با رغایت کلیه ضوابط استانداردئ و دستور العمل های بهداشتی .
• ارائه فاکتور فروش توسـط صندوق داران و لحاظ نمودن مشـخصاتی از قبیل نام فروشگاه ، تاریخ ، ساعت ، بارکد ، شرح کالا ، قیمت واحد و قیمت کل و میزان تخفیف .

ماده ۵) کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی تاًسیس فروشگاه های بزرگ در مراکز استان های سراسر کشور باید تقاضای خود را به سازمان بازرگانی استان و در شهرستان ها به ادارات بازرگانی مربوط ارائه نمایند .

تبصره : در مناطق فوق الذکر پس از تشکیل کانون فروشگاه های فوق ، متقاضی درخواست را به کانون تسلیم می نماید .

ماده ۶) کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی ، تاًسیس فروشگاه های چند منظوره یا زنجیره ای موضوع این آیین نامه باید درخواست خود را به کانون فروشگاه های مزبور تسلیم نمایند .

تبصره : در مناطقی که کانون فروشگاه های مذکور تشکیل نگردیده باشد ، متقاضی درخواست خود را به معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی تسلیم می نماید .

ماده ۷) سرمایه گذاران خارجی می توانند با رعایت قوانین و مقررات مربوط و ضوابط این آیین نامه مبادرت به احداث و راه اندازی فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای نمایند .

ماده ۸) سازمان بازرگانی استان ها و یا ادارات بازرگانی شهرستان ها موظفند پس از تکمیل مدارک لازم حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به صدور مجوز فعالیت فروشگاه بزرگ اقدام نمایند .

تبصره : در صورتی که اداره بازرگانی شهرستان ها از صدور مجوز فعالیت خودداری نمایند ، متقاضی می تواند درخواست خود را به سازمان بازرگانی استان تسلیم نمایند . سازمان بازرگانی استان موظف است ظرف مدت دو هفته درخواست مزبور را مورد رسیدگی قرارداده و نظر خود را به اداره بازرگانی شهرستان مربوط اعلام نماید . در صورت اعتراض متقاضی به اعلام نظر سازمان بازرگانی استان ، نظر معاونت توسعه بازرگانی داخلی لازم الاجرا خواهد بود .

ماده ۹) وزارت بازرگانی موظف است پس از تکمیل مدارک لازم حداکثر ظرف مت یک ماه نسبت به صدور مجوز فعالیت فروشگاه چند منظوره یا زنجیره ای جهت فروشگاه مرکزی و سایر واحدهای فروشگاه مزبور اقدام نماید .

ماده ۱۰) فروشگاه های زنجیره ای در صورتی که بخواهند تعداد فروشگاه های خود را افزایش دهند لازم است جهت هر یک از فروشگاه های مورد نظر مجوز فعالت را از معاونت توسعه بازرگانی داخلی اخذ نمایند .

ماده ۱۱) کلیه فروشگاه های بزرگ و چند منظوره یا زنجیره ای موجود موظفند حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این آیین نامه ، اقدام به دریافت مجوز فعالیت نمایند .

تبصره ۱: سازمان بازرگانی استان ها و ادارات بازرگانی شهرستان ها ، موظفند براساس وضعیت موجود و با دریافت مدارک لازم نسبت به صدور مجوز فعالیت فروشگاه های بزرگ موجود در شهرستان مربوط اقدام نمایند .

تبصره ۲: معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی موظف است با دریافت مدارک لازم نسبت به صدور مجوز فعالیت فروشگاه های چند منظوره و یا زنجیره ای با وضعیت و موجود اقدام نمایند .

ماده ۱۲) فروشگاه های بزرگ چند منظوره یا زنجیره ای موجود موظفند حداکثر ظرف مدت یک سال وضعیت خود را با موارد مندرج در بندهای ۶،۵،۴،۳ و ۷ ماده ۴ این آیین نامه منطبق نمایند .

ماده ۱۳) در صورتی که فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای موجود ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این آیین نامه نسبت به دریافت مجوز فعالیت اقدام ننمایند و همچنین در صورتی که اشخاص حقیقی یا حقوقی بدون دریافت مجوز فعالیت اقدام به دایر نمودن فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای نمایند . با اعلام وزارت بازرگانی توسط نیروی انتظامی تعطیل و پلمپ می گردند . بازگشایی مجدد این قبیل فروشگاه ها مستلزم تشکیل پرونده در وزارت بازرگانی و ارائه مدارک مربوط خواهد بود .

ماده ۱۴) به منظور توسعه فروشگاه های زنجیره ای و سطح استاندارد این نوع فروشگاه ها دستورالعمل مبنی بر طبقه بندی فروشگاه های زنجیره ای ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این آیین نامه توسط معاونت توسعه بازرگانی داخلی و با همکاری کانون فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای و سایر دستگاه های ذیربط تهیه و به تصویب وزیر بازرگانی خواهد رسید .

تبصره : استفاده از تسهیلات و امتیازات اعطایی ، متناسب با طبقه بندی انجام شده و رعایت استانداردهای انجام شده در این آیین نامه خواهد بود .

کانون فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره و زنجیره ای :

ماده ۱۵) به منظور توسعه و تقویت فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای و ایجاد هماهنگی لازم بین آنها ، تسهیل صدور مجوز برای فعالیت های فروشگاه های مذکور ، نظارت بر فعالیت آنها ، حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی آنها (که خود متضمن حفظ منافع جامعه نیز می باشد) ، فراهم نمودن تسهیلات و امکانات بر اساس قانون برای اعضای تحت پوشش ، کانون فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای که منبعد کانون نامیده می شود با شرایط زیر در تهران تشکیل می گردد :

الف – هیاًت موًسس مرکب از یک نفر نماینده وزارت بازرگانی و چهار شخصیت حقیقی یا نماینده شخصیت حقوقی فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای فعال که توسط نمایندگان فروشگاه های مزبور انتخاب می شوند .

تبصره : نماینده وزارت بازرگانی با پیشنهاد معاون توسعه بازرگانی داخلی و تایید وزیر بازرگانی تعیین می گردد .

تبصره : دبیرخانه هیاًت عالی نظارت موظف است ظرف مدت یک ماه پس از تصویب این آیین نامه ، با همکاری نمایندگان فروشگاه های فوق ، امکان تعیین و انتخاب اعضای هیاًت موًسس را فراهم نماید .

ب – مجمع عمومی کانون ، مرکب از کلیه اشخاص حقیقی یا نماینده شخصیت حقوقی فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای عضو کانون می باشد .

ج – هیاًت موًسس موظف است حداکثرظرف مدت سه ماه اساسنامه کانون مزبور را تهیه و پس از تاضیید مجمع عمومی جهت تصویب وزیر بازرگانی ارائه نمایند .

د – کلیه فروشگاه های بزرگ چند منظوره یا زنجیره ای پس از دریافت مجوز فعالیت از وزارت بازرگانی ، در کانون عضویت می یابند .

ه – کانون در شهرهایی که دارای فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای باشد می تواند نمایندگی دایر نماید .

و – هیاًت موًسس موظف است پس از تصویب و ابلاغ اساس نامه کانون با هماهنگی وزارت بازرگانی و با انتشار آگهی از داوطلبین عضویت در هیاًت مدیره کانون ثبت نام نموده و با نظارت معاونت توسعه بازرگانی نسبت به برگزاری انتخابات و نعیین هیاضت مدیره کانون اقدام نماید .

ماده ۱۶) مسئولیت اعضای هیاًت موًسس ، پس از برگزاری انتخابات و شروع به کار اعضای هیاًت مدیره کانون خاتمه می یابد .

ماده ۱۷) وظایف ، مسئولیت ها و اختیارات کانون به شرح زیر می باشد .

• دریافت و بررسی تقاظای صدور مجوز فعالیت فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای و معرفی متقاضیان به ادارات بازرگانی ، سازمان بازرگانی استان و یا مرکز امور اصناف و بازرگانان جهت تاًیید نهایی و صدور مجوز .

تبصره : مسئولیت رسیدگی نهایی به شکایات و اعتراضات متقاضیان تاًسیس فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای از نحوه بررسی کانون اعم از تهران و شهرستان ها به عهده مرکز امور اصناف و بازرگانان وزارت بازرگانی بوده و نظر اعلامی لازم الاجراء می باشد .

• ایجاد هماهنگی بین فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای و نظارت بر چگونگی ارائهئ کالا و خدمات به مصرف کنندگان .
• پیگیری ایجاد فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای توسط اشخاص حقیقی و حقوقی در شهرها و مناطقی که فاقد واحدهای صنفی کافی می باشند .
• پیگیری به منظور دریافت امتیازات و تسهیلات و امکانات لازم از سازمان ها ، نهادهای دولتی و غیر دولتی و نیز دریافت وام و اعتبارات مالی جهت توسعه فروشگاه های عضو .
• مشاوره و همکاری با اعضای تحت پوشش جهت رفع مسایل و مشکلات آن ها به ویژه مشکلات مالیاتی و گمرکی اعضاء .
• بررسی و تحقیق در مورد وضعیت فروشگاه های بزرگ ، چند منظوره یا زنجیره ای سایر کشورها ، به منظور استفاده از تجارب آن ها و ارتقای فعالیت فروشگاه های موجود و ارائه نظرات مشورتی در مورد مسایل اقتصادی و بازرگانی و راهکارهای توسعه فروشگاه های مزبور به وزارت بازرگانی و سایر دستگاه های ذیربط .
• برگزاری دوره های آموزشی در رشته های مختلف فروشندگی حرفه ای ، تجارت الکترونیکی ، مدیریت فروشگاه ها ، فن آوری اطلاعات و …
• همکاری و تعامل با شورای اصناف کشور به منظور تشویق واحدهای صنفی کوچک جهت تشکیل شرکت و ایجاد فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای در راستای بهبود سیستم توزیع کالا .
• پیگیری لازم به منظور بهسازی و نوسازی فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای موجود .
• پیشنهاد ساعت کار فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای در جهت رضایتمندی و رفاه حال مصرف کنندگان به مراجع مربوط .

ماده ۱۸) در صورتیکه تصمیمات متخذه توسط کانون به تشخیص معاون توسعهبازرگانی داخلی مغایر با سیاست های اصولی اقتصادی و بازرگانی دولت باشد ، با اعلام معاونت مذکور کانون موظف است نسبت به توقف اجرای آن اقدام و نسبت به اصلاح و یا تجدید نظر آن اقدام نماید .

نظارت :

ماده ۱۹) مسئولیت نظارت بر فعالیت های صنفی فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای و رسیدگی به شکایات خریداران و مصرف کنندگان از فروشگاه های مزبور به عهده ناظران (بازرسان) کمیسیون های نظارت موضوع ماده ۵۲ قانون نظام صنفی و بازرسان کانون فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای می باشد .

تبصره ۱ – کمیسیون نظارت برای نظارت بر فعالیت های فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای ، بازرسانی از بین افراد معرفی شده از سوی کانون انتخاب و برای آنان کارت شناسایی صادر می نماید و عزل آنان نیز بر عهده وزارت بازرگانی است .

تبصره ۲ – ناظران (بازرسان) کمیسیون نظارت و کانون ، گزارش تخلفات فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای تهران را جهت بررسی به کانون و در سایر استان ها به نمایندگی کانون ارسال می نمایند . در استان هایی که نمایندگی کانون تشکیل نگردیده ، گزارش تخلفات فروشگاه های فوق به هیاًت های بدوی موضوع ماده ۷۲ قانون نظام صنفی ارسال می گردد.

ماده ۲۰) کانون و نمایندگی های آن مکلفند ظرف مدت پنج روز از دریافت شکایت و یا گزارش تخلف ، نظر خود را مبنی بر تایید یا عدم تایید تخلف اعلام نمایند . در صورت احراز عدم تخلف و یا رضایت شاکی پرونده مختومه می گردد . در غیر اینصورت ، با اعتراض شاکی و ناظران (بازرسان) کمیسیون نظارت ، کانون یا نمایندگی آن موظف است ظرف مدت ۴۸ ساعت از زمان دریافت اعتراض ، پرونده را جهت رسیدگی به هیاًت های بدون موضوع ماده ۷۲ قانون نظام صنفی ارسال نماید .

تبصره – با توجه به اهمیت و ویژگی های فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای ، سازمان بازرگانی استان موظف است با هماهنگی و تاًیید کمیسیون های نظارت افرادی با تجربه و کاردان را به عنوان ناظران (بازرسان) کمیسیون نظارت جهت فروشگاه های فوق تعیین نماید . همچنین رسیدگی به تخلفات صنفی فروشگاه ها در شعب ویژه بدوی و تجدیدنظر انجام می پذیرد .

ماده ۲۱) رسیدگی به تخلفات فروشگاه های بزرگ یا زنجیره ای بر اساس مفاد مواد ۵۷ الی ۷۰ مندرج در فصل هشتم قانون نظام صنفی مصوب ۲۴/۱۲/۱۳۸۲ مجلس شورای اسلامی خواهد بود .

ماده ۲۲) مرجع رسیدگی به شکایات و اعتراضات فروشـگاه ها نسبت به تصمیمات کانون درخصوص تخلفات ، معاونت توسعه بازرگانی داخلی خواهد بود که نظر اعلامی لازم الاجراء می باشد .

منبع: ویژه نامه کالا، خدمات و تجهیزات فروشگاهی