رنگ ها و چیدمان فروشگاهی - قسمت (1)

                                                       "کاربرد رنگ‌ها در طراحی فروشگاه خرده فروشی"

 آیا به نوع رفتار و احساسات مشتریان خود توجه داشته اید؟ مشتریان شما داخل فروشگاه چه احساسی دارند؟‌ آرام، راحت، خوشحال و یا بی حوصله و عصبی؟ به جرات می توان گفت که در کنار بسیاری از فاکتورهای تعیین کننده رفتار مشتری، یکی از مهمترین دلایل رفتار و یا تغییر رفتار وی، نوع و کیفیت رنگ های مورد استفاده در فروشگاه شماست. کاربرد رنگ در فروشگاه تاثیر به سزایی بر نحوه‌ خرید کلی مشتری دارد. بنابراین چگونه می توانید با خیالی آسوده به فعالیت خود ادامه بدهید در حالی که مطمئن نیستید چگونه می توانید بهترین تجربه خرید را برای مشتریانتان ایجاد نمائید؟

با توجه به این که رنگ­ها نقش تعیین کننده­ای در انتقال مفاهیم ایفا می­کنند، بنابراین در فروشگاه­ها و مراکز خرید، استفاده از رنگ­های مناسب در طراحی دکوراسیون می­تواند توجه مشتریان را بیش از پیش جلب نماید. از این رو در این فضاها به تضاد رنگی شدیدی نیاز است و به همین خاطر در طراحی آنها باید طیف گسترده­ای از رنگ­ها در نظر گرفته شود. رنگ­ها، در مکان­های مختلف و کسب­و­کارهای مختلف، هر یک دارای معانی خاص خود هستند. یک رنگ، ممکن است برای یک فروشگاه، بسیار پرمعنا و تأثیرگذار به حساب آید، اما برای فروشگاهی دیگر، فاقد این ارزش معنایی باشد. بنابراین نکته مهم در استفاده از رنگ­ها برای دکوراسیون داخلی فروشگاه­ها، آشنایی با روانشناسی رنگ­هاست.

در مجموع، استفاده از رنگ­های نافذ در مراکز خرید، فروشگاه­ها و نمایشگاه­ها بسیار تأثیرگذار است و معمولاً رنگ­های قرمز، نارنجی و زرد، طبیعتی محرک­تر و مهیج ­تر نسبت به رنگ آبی، سبز و بنفش ایجاد می­کنند. هنگامی که رنگ­های قرمز، زرد و آبی به نسبت­های برابر با هم به­ کار می­روند، قرمز دارای بیشترین نفود است و پیش­رونده خواهد بود، در صورتی که زرد و آبی پس­رونده هستند و به نسبت نفوذ زرد از آبی بیشتر است.

از این رو بهتر است با تاثیرات و کارکردهای برخی از رنگ ها آشنا شویم.

احتمالاً می دانید که برخی رنگ‌های سرد مانند آبی، بنفش، سفید و سبز، باعث تشویق و تحریک احساساتی نظیر آرامش و سکون می‌شوند. در فروشگاهی که از این رنگ‌ها استفاده می‌شود، مشتریان می توانند با آسودگی، تصمیم گیری نموده و زمان بیشتری را صرف دیدن کالاها نمایند و البته با حوصله بیشتری نیز خرید خود را انجام دهند. اثر مقابل مورد بالا هنگامی نمایان می‌شود که از رنگ‌های گرم تر استفاده شود. به عنوان مثال ترکیبی از رنگ های قرمز و نارنجی می‌تواند موجب تحریک اعصاب مشتری و القای عصبی بودن وی شود. در این حالت، مشتریان احساس بی‌حوصلگی، خستگی و راحت نبودن کرده و تلاش می­کنند تا هر چه زودتر از فروشگاه خارج شوند.

این بدان معنا نیست که حتماً باید رنگ فروشگاه خود را به سبز یا رنگ دیگری تغییر دهید! هر رنگ مزایای خاص خود را دارد و قرمز و نارنجی نیز در صورتی که از تعادل و توازن برنامه ریزی شده برخوردار باشد، باعث جلب توجه به فروشگاه شما می‌شود. اولین چیزی که مردم به هنگام جستجوی یک کالا به دنبال آن هستند، لزوماً نام فروشگاه و یا علامت تجاری آن نیست بلکه رنگ به کار رفته در چیدمان و دکوراسیون آن است.

مهم آن است که چگونه از رنگ در فروشگاه استفاده کنیم.

کاربرد کارشناسانه هر رنگی باعث ایجاد محیط مثبت و خاطره انگیز برای مشتری شما می‌شود. برای نمونه، شرکتTurkcell  به عنوان یکی از بزرگترین اپراتورهای تلفن همراه در ترکیه، ‍‌آبی پر رنگ را برای طراحی رنگ سازمانی خود برگزیده بود. اما اینگونه احساس می‌شد که این رنگ، دارای اثرات منفی بر بازدید کننده است‌ (سرد و بی روح). بنابراین تصمیم گرفته شد تا از رنگی مهیج و جلب کننده استفاده شود. رنگ نارنجی.

بدین ترتیب، اینک دور تا دور فروشگاه، با رنگ نارنجی تزئین شده است و با استفاده از گرمای این رنگ به همراه اثرات آرام کننده‌ رنگ آبی، محیطی روشن و دوستانه را در داخل این فروشگاه مشاهده می­نمائیم. البته به طرح اولیه‌ فروشگاه نیز توجه خاصی شده است تا علیرغم استفاده از رنگ‌های گرمی همچون نارنجی، فضایی آرام و به دور از فشار و هیجان کاذب فراهم آید. در نتیجه، فروشگاهی خوش آمد گو و مدرن بوجود آمده است که باعث ارتقاء و حفظ برند Turkcell  گردیده و این در حالی است که مشتریان این شرکت، ازخریدی راحت و با آرامش و رضایت خاطر، بهره‌مند هستند.

کاربرد عملی رنگ‌ها در طراحی فروشگاه

همانگونه که از رنگ‌ها برای بوجود آوردن فضای مناسب در فروشگاه استفاده می‌شود، می‌توان برای فرایندهای کاربردی‌تر دیگری نیز از آنها بهره جست. مرزبندی قسمت‌های مشخص  فروشگاه با استفاده از رنگ‌های مختلف (مثلاً استفاده از رنگ خاص برای مشخص کردن قسمت لباس زنانه و استفاده از رنگ دیگری برای  مشخص کردن بخش لباس مردانه)، درک طرح فروشگاه شما را برای مشتریان بسیار آسان‌تر می‌کند و باعث می‌شود که  مکان کالاها را به راحتی تشخیص دهند. جذابیت مرزبندی از طریق رنگ آن است که می‌توان بطور فصلی و متناسب با نوع محصول، این رنگ‌ها را تغییر داد. رنگ زرد کاملاً مناسب فصل تابستان است و می تواند محصولاتی مانند ضد آفتاب را به خوبی نمایان سازد. در حالی که رنگ‌های سبز و قرمز که بهترین گزینه برای جشن هایی نظیر کریسمس هستند، برای به نمایش گذاشتن تزئینات مربوط به این جشن ها استفاده می‌شود.

مرزبندی توسط رنگ باید با دقت صورت گیرد، مخصوصاً هنگامی که بخش‌های مختلف فروشگاه را می‌خواهیم توسط رنگ مرزبندی کنیم. استفاده از رنگ‌های زیاد توام با یکدیگر، باعث گیج شدن مشتریان می‌شود و فروشگاه را شبیه آب نبات رنگی جلوه می‌دهد! هنگامی که درست از رنگ‌ها استفاده شود فروشگاه، جلوه خاصی می یابد و تجربه یک خرید لذت بخش و آسان را برای مشتریان به ارمغان می‌آورد و مشتریان راغب می‌شوند که دوباره به آن فروشگاه برگردند. 

سیاه

رنگ سیاه که نشان­دهنده کارایی، اثر بخشی، کمال، جذابیت، فریبندگی، اقتدار و توانایی است معمولاً برای طراحی دکوراسیون رستوران­ها، کافی شاپ­ها و طلا فروشی­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. همچنین استفاده از این رنگ جهت رنگ‌آمیزی سقف در فضاهای مرتفع و کوچک مفید است، زیرا هنگامی که سقف، مشکی رنگ شود، نزدیک‌تر به کف زمین به نظر می‌رسد و فضایی صمیمی ایجاد می­نماید.

سبز

این رنگ که نماد خوشبختی، هماهنگی و آرامش است در حال حاضر، جزء رایج­ترین رنگ برای دکوراسیون به شمار می­رود و در اکثر فضاها قابل استفاده بوده و می­توان آن را با رنگ­های دیگر ترکیب کرد. رنگ سبز باعث جلوه­ گری رنگ چوب می­شود. برای جلب توجه مشتریان به اجناس خاص می‌توان دیوار سبز رنگ را در برابر دیوار نارنجی درخشان قرار داد. در بیمارستان­ها و برخی از کافی شاپ­ها، می توان از خاصیت آرامش بخش این رنگ بهره برد.

قرمز

قرمز، مؤثرترین رنگ به لحاظ روانی است. این رنگ، اشیاء را شفاف­تر نشان داده، باعث جلب توجه مشتریان شده و به فضای تاریک، روشنایی و به فضای سرد، گرما می­بخشد. استفاده از ترکیب این رنگ و رنگ­ زرد، برای رستوران ها و فست فودها بسیار مناسب و جذاب است و اشتهای مشتری را تحریک می­کند. از رنگ قرمز در بوتیک­ها و فروشگاه­های کفش و پوشاک و همچنین در نوشته ­ها و یاپس زمینه تابلوهای فروشگاهی استفاده فراوانی می­شود.

آبی

آبی، به ­عنوان یکی از رایج ترین رنگ­ها، نمایانگر آرامش، اعتماد، صداقت، التیام و صلح جویی بوده و در همه جا نماد رفع تنش و خستگی بوده و باعث تولید مواد شیمیایی آرامش بخش در بدن می­شود. در بسیاری از فروشگاه­ها، نیروهای فروش دارای یونیفرم آبی هستند زیرا این پوشش، به نوعی صداقت آنها را به مشتریان منتقل می­کند. از این رنگ اغلب برای طراحی فضای داخلی و قفسه­ های فروشگاه­ها، رنگ آمیزی سقف مراکز خرید و ستون­ها استفاده می­شود. این رنگ، کمترین اشتها را بر می‌انگیزد تا آنجا که در برخی از برنامه‌های کاهش وزن، به افراد توصیه می‌شود که غذای خود را در بشقاب‌های آبی بکشند، زیرا رنگ آبی به ندرت به صورت طبیعی در خوراکی‌ها وجود دارد. بنابراین کاربرد این رنگ در رستوران­ها و سالن­های غذاخوری پیشنهاد نمی­شود.

نتیجه

تنوع رنگی یکی از اصول طراحی موفق مراکز خرید است. در یک فروشگاه یا مرکز خرید که به­ طور صحیح طراحی شده باشد، عملکرد فضای داخلی مهمتر از خود ساختمان خواهد بود. رنگ و ترکیب­های آن، واکنش و احساسات مختلفی را در افراد بر می ­انگیزد. بعضی از رنگ­ها احساس آرامش، برخی دیگر احساس هیجان، تعدادی دیگر حس اعتماد و تفاهم و برخی حس وحشت و ناامنی را به مشتری القاء می­کند. در یک فروشگاه خرده ­فروشی، با استفاده از رنگ­های پخته و هماهنگ، می­توان محیط کار را چنان آراست که حسی از اعتماد و احترام را در مشتریان ایجاد نمود و یا می­توان اتاق انتظار یک پزشک را با به کار بردن رنگ­های قرمز و نارنجی به محیطی بدل کرد که به ­جای حس آرامش، حس اضطراب و نگرانی را افزایش داد.

برای اطلاعات بیشتر به کتاب: "اصول طراحی و چیدمان فروشگاهی" وحید نثائی مراجعه نمائید.